Demir ve Çelik Arasındaki Farklar Nelerdir?

Demir ve çelik ürünleri başta inşaat olmak üzere birçok sektörün vazgeçilmez malzemeleridir. Birbirine benzediği söylenen bu iki ürünün aslında birbirinden çok farklı özellikleri bulunmaktadır. 

Çelik Nedir?

Çelik, demir ve karbon karışımından elde edilen bir alaşımdır. Üretimdeki karbon oranı derecesine göre % 0,2 ve % 2,1 aralığında değişmektedir.  Karbon, demirin ana alaşım malzemesi için kullanılırken, tungsten, krom, manganez vb. elementler de kullanılmaktadır. Çelik üretiminde kullanılan elementlerin çeşitleri ve miktarları, çeliğin sertliğine, sünekliğine ve gerilme mukavemetine bağlıdır. Alaşım elementi olarak bilinen elementler, demir atomlarının yerinden çıkmasının önüne geçerek kristal kafes yapısını korumaktadır. Bu sayede çelikte sertleştirici madde olarak korunmaktadır. 

Çelik Hangi Alanlarda Kullanılır?

Çelik ürünü sıklıkla inşaat sektöründe tercih edilmektedir. Bunun dışında binalar, stadyumlar, demiryolu, köprüler, otomotivler, gemiler, uçaklar, makineler vb. sektörlerde kullanılmaktadır. Günlük kullanım alanı olarak da ev aletlerinin yapımlarında çelik kullanılmaktadır. 

Demir Nedir?

Kimyasal gösterimi “Fe” olan demir “d” sembolünde gösterilmektedir. Dünyayı oluşturan en yaygın elementlerden biri olan demir, yeryüzünün iç ve dış çekirdeğinde büyük oranlarda bulunmaktadır. Demir, -2 ile +8 aralığında oksidasyon durumlarına sahip bir elementtir. Birçok alanda tercih edilen demir, makineler, aletler ve inşaat sektöründe yaygın kullanılmaktadır. 

Çelik ve Demir Arasındaki Fark Nedir?

Çelik ve demir arasındaki en bilindik fark kimyasal yapılarındaki farktır. Demir, bir element olup herhangi bir kimyasal çözülme ile ayrılamaz veya başka maddelerin birleşimiyle elde edilemez. 

Çelik ise, demir ve karbonun bir araya gelmesi ile elde edilen alaşımdır.  Alaşımlar, en az 2 elementin homojen şekilde birleşimi ile oluşturulmaktadır. Çelik alaşımı, kendini meydana getiren elementlerden farklı özellikler barındırır. Ayrıca çelik, demirin işlenmiş halidir. 

Demir doğada element olarak yer almamaktadır. Ham demirin üretilebilmesi için yüksek sıcaklıklarda kimyasal tepkimeler sonucunda oluşmaktadır. Demir cevherleri içerisinde farklı elementler yer aldığından yüksek sıcaklıklarda ham demir elde edilir. Çelik ise, ham demirin belirli ölçülerde karbon ile birleşimi sonucunda elde edilir.

Demirin yapısında % 3.5-4 oranında karbon, fosfor ve kükürt gibi maddeler bulunmaktadır. Bu maddeler ile demir daha dayanıksız hale gelerek, sert yüzeye düştüğünde kırılmaktadır.  Çelikte ise, karbon oranı belirtilen derecelerde ayarlanarak sertlik, esneklik ve gerilme gücü ayarlanabilir. Yani çelikte karbon miktarı arttıkça sertlik artar, ancak sertliğin artması çeliğin kırılgan, esneklik ve sünekliğini azaltabilir. 

Demir ürünü çeliğe göre daha esnektir. Çelik ise, esnekliği az kırılma ihtimali daha fazladır.

Özetle, demir yeryüzünde sıklıkla rastlanan bir metaldir. Dünyanın çekirdeği ve yer kabuğunda demir ile birlikte başka elementler de mevcuttur. Demir, dünyada en çok bulunan 4. mineral olduğu da bilinmektedir. 

Yazımız ile ilgili daha detaylı bilgi almak için iletişim sayfamızdan bizlere ulaşabilirsiniz.